Căng thẳng là một phản ứng tự nhiên của cơ thể đối với những thay đổi hoặc thách thức trong cuộc sống. Tuy nhiên, nếu căng thẳng trở nên quá mức hoặc kéo dài, nó có thể dẫn đến các vấn đề về sức khỏe thể chất và tinh thần, chẳng hạn như rối loạn lo âu. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về cách giảm căng thẳng và đối phó với rối loạn lo âu.
Căng thẳng và rối loạn lo âu là gì?
Căng thẳng là một phản ứng của cơ thể đối với những kích thích hoặc thách thức. Khi chúng ta cảm thấy căng thẳng, cơ thể sẽ giải phóng các hormone như cortisol và adrenaline. Những hormone này có thể gây ra các triệu chứng thể chất như đau đầu, đau dạ dày, khó ngủ, và nhịp tim nhanh. Căng thẳng cũng có thể gây ra các triệu chứng tinh thần như lo lắng, bồn chồn, và khó tập trung.
Rối loạn lo âu là một trong những dạng rối loạn tâm lý phổ biến thường dẫn đến những lo âu mà không có nguyên nhân rõ rệt hoặc quá mức, các triệu chứng thường nặng và gây nhiều khó chịu, kéo dài căng thẳng, ảnh hưởng đến hoạt động hằng ngày của người bệnh.
Triệu chứng của căng thẳng và rối loạn lo âu:
Triệu chứng của căng thẳng:
- Thể chất: Đau đầu, đau dạ dày, khó ngủ, nhịp tim nhanh, khó thở, đổ mồ hôi, run rẩy, co thắt cơ.
- Tinh thần: Lo lắng, bồn chồn, khó tập trung, đưa ra quyết định, tức giận, trầm cảm.
- Tâm lý: Rối loạn ăn uống, lạm dụng chất kích thích, hành vi tự hủy hoại bản thân.
Triệu chứng của rối loạn lo âu:
- Cảm giác căng thẳng và lo lắng quá mức: Đây là biểu hiện phổ biến của rối loạn lo âu. Nó tác động đến tình trạng cảm xúc của bản thân người bệnh và người xung quanh.
- Đứng ngồi không yên: Điều này là dấu hiệu rõ ràng nhất của sự căng thẳng và lo lắng vượt quá mức. Người bệnh thường không giữ được sự bình tĩnh, thể hiện bằng việc nói nhiều, di chuyển liên tục, và thậm chí có khả năng suy nghĩ bị gián đoạn.
- Cảm thấy sợ hãi không rõ ràng: Người bệnh thường trải qua cảm giác sợ hãi không lý do rõ ràng. Sự sợ hãi này có thể trở thành một vấn đề tâm lý nghiêm trọng như ám ảnh.
- Cảm thấy nghi ngờ bản thân: Đây cũng là một trong những triệu chứng rối loạn lo âu gây ra. Người bệnh thường tự đặt ra nhiều câu hỏi nghi vấn với chính bản thân và tình huống xung quanh. Tình trạng này kéo dài sẽ khiến người bệnh cảm thấy thiếu tự tin vào chính bản thân.
- Biểu hiện về thể chất: Tim đập nhanh, mạnh, hít thở không sâu, thở gấp, run tay, run chân, ra mồ hôi nhiều, tê buốt tay, chân, và có thể đi tiểu nhiều lần.
- Rối loạn giấc ngủ: Do căng thẳng, lo lắng kéo dài, người bệnh sẽ liên tục thấy buồn ngủ hoặc thiếu ngủ.
Tác hại của căng thẳng và rối loạn lo âu:
Căng thẳng có thể gây ra nhiều tác hại cho sức khỏe, bao gồm:
- Sức khỏe thể chất: Tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, tiểu đường, đột quỵ, trầm cảm, lo âu, đau đầu, đau dạ dày, và các bệnh tự miễn.
- Sức khỏe tinh thần: Giảm khả năng tập trung, suy giảm trí nhớ, khó ngủ, tăng nguy cơ mắc các bệnh tâm thần.
- Cảm xúc: Cảm thấy khó chịu, cáu kỉnh, buồn bã, cô đơn, và dễ bị kích động.
Bệnh rối loạn lo âu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể làm giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh cả về mặt sức khỏe vật chất và sức khỏe tinh thần. Cụ thể như sau:
Tác hại về thể chất bao gồm:
- Nhức đầu, chóng mặt, mất ngủ, khó tập trung, mất trí nhớ
- Đau ngực, khó thở, buồn nôn, nôn
- Đau bụng, táo bón, tiêu chảy, căng cơ, đau cơ
- Suy giảm hệ miễn dịch, tăng nguy cơ mắc bệnh mãn tính
Tác hại về tinh thần bao gồm:
- Trầm cảm, lo lắng quá mức, khó tập trung, khó ngủ
- Khó khăn trong các mối quan hệ, dễ bị kích động, dễ tự tử
Cần làm gì để giảm căng thẳng và đối phó với rối loạn lo âu:
Một số cách giảm căng thẳng hiệu quả:
- Tập thể dục thường xuyên là một trong những cách hiệu quả nhất để giảm căng thẳng. Khi tập thể dục, cơ thể sẽ giải phóng các hormone endorphin, có tác dụng cải thiện tâm trạng và giảm đau.
- Thiền là một thực hành tập trung vào hiện tại và loại bỏ suy nghĩ tiêu cực. Thiền có thể giúp bạn thư giãn, giảm lo lắng và cải thiện giấc ngủ.
- Yoga là một hệ thống tập luyện kết hợp các tư thế, hít thở sâu và thiền định, có thể giúp bạn thư giãn cơ thể và tâm trí, giảm căng thẳng và cải thiện sức khỏe tổng thể.
- Thở sâu là một kỹ thuật đơn giản nhưng hiệu quả để giảm căng thẳng. Khi bạn thở sâu, cơ thể sẽ nhận được nhiều oxy hơn, giúp bạn cảm thấy bình tĩnh và thư giãn.
- Ngủ đủ giấc: Ngủ đủ giấc giúp cơ thể phục hồi và giảm căng thẳng. Người lớn nên ngủ từ 7-8 tiếng mỗi đêm.
- Ăn uống lành mạnh giúp cung cấp năng lượng cho cơ thể và giảm căng thẳng. Hãy ăn nhiều trái cây, rau củ, ngũ cốc nguyên hạt và protein nạc. Hạn chế ăn đồ ăn nhanh, đồ ăn nhiều đường và tránh caffeine và rượu. Caffeine có thể khiến bạn cảm thấy bồn chồn và khó tập trung, trong khi rượu có thể khiến bạn cảm thấy lo lắng và bồn chồn.
- Thư giãn: Dành thời gian cho các hoạt động thư giãn, chẳng hạn như đọc sách, nghe nhạc, hoặc đi dạo. Thư giãn giúp bạn giảm căng thẳng và cải thiện tâm trạng.
Cách đối phó với chứng rối loạn lo âu:
- Liệu pháp tâm lý có thể giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên nhân gây lo lắng và phát triển các kỹ năng đối phó. Liệu pháp tâm lý có thể bao gồm liệu pháp nhận thức hành vi (CBT), liệu pháp tâm lý tập trung vào giải quyết vấn đề (PST), hoặc liệu pháp tâm lý dựa trên trí tuệ cảm xúc (EMDR).
- Thuốc: Thuốc có thể giúp giảm các triệu chứng lo lắng. Thuốc thường được sử dụng để điều trị rối loạn lo âu bao gồm thuốc chống trầm cảm, thuốc chống lo âu, và thuốc an thần.
- Hỗ trợ nhóm: Hỗ trợ nhóm có thể giúp bạn kết nối với những người khác đang trải qua những vấn đề tương tự. Hỗ trợ nhóm có thể giúp bạn chia sẻ cảm xúc, tìm kiếm sự hỗ trợ và động lực, và học hỏi từ những người khác.
Kết luận:
Qua bài viết này, chúng ta đã hiểu rõ căng thẳng và chứng rối loạn lo âu mà ai cũng có thể phải đối mặt. Căng thẳng và lo âu là một phần bình thường của cuộc sống. Tuy nhiên, nếu căng thẳng và lo âu trở nên quá mức hoặc kéo dài, nó có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe thể chất và tinh thần. Có nhiều cách khác nhau để giảm căng thẳng và đối phó với rối loạn lo âu. Điều quan trọng là tìm ra những cách phù hợp với bạn và thực hiện chúng một cách thường xuyên.
Nếu bạn cảm thấy bản thân đang phải đối mặt với sự căng thẳng và có dấu hiệu rối loạn lo âu, hãy đến Phòng khám Tâm lý của Bác sĩ Hải. Chúng tôi tư chuyên vấn và điều trị, chuyên sâu khám chữa bệnh về: đau đầu, mất ngủ, lo âu trầm cảm, tư vấn các rối loạn tâm lý – tâm thần.
